Wat is het Big Five persoonlijkheidsmodel?

Het Big five persoonlijkheidsmodel is tegenwoordig een algemeen geaccepteerd persoonlijkheidsmodel. Het model bestaat uit vijf dimensies waarmee de persoonlijkheid van iemand beschreven kan worden. Dit wordt gedaan door bij elke dimensie aan te geven in welke mate deze van toepassing is op de betreffende persoon.

De Big Five is gebaseerd op onderzoek van de Amerikaan Raymond Cattell. Hij stelde vast dat elk kenmerk van ons gedrag door middel van bijvoeglijke naamwoorden wel eens verwoord is. Op basis hiervan begon hij een onderzoek met vierduizend woorden om het gedrag van personen te beschrijven. Na vele onderzoeken en vragenlijsten verder kwam hij uiteindelijk op vijf woorden.

The Big Five en de persoonlijkheidsdimensies

De Big Five is dus onderverdeeld in vijf persoonlijkheidsdimensies. Het is belangrijk om te weten dat je bij de Big Five niet perse extravert of introvert hoeft te zijn. Je kunt er ook tussenin zitten. Hieronder staan de vijf dimensies volgens de theorie van de Big Five.

Extraversie: is de mate waarin een persoon behoefte heeft aan sociaal contact. Extraverte mensen zijn graag in het gezelschap van anderen. Wanneer je laag op deze schaal scoort spreekt men van introversie. Introverte mensen zijn het liefst alleen of in een rustige omgeving.

Altruïsme: is de mate waarin een persoon het belang van een ander boven zijn eigen belang stelt. Altruïstische mensen zijn tolerant en hulpvaardig. Wanneer je laag scoort op deze schaal ben je meer competitief dan coöperatief.

Consciëntieusheid: is de mate waarin een persoon georganiseerd en doelgericht te werk gaat. Een consciëntieus persoon is ambitieus, betrouwbaar en gewetensvol. Iemand die laag scoort op deze schaal kan beter tegen chaos en werkt daarom ook minder gestructureerd.

Neuroticisme: is de mate waarin een persoon zich zorgen maakt. Neurotische mensen zijn onzeker en nerveus. Mensen met een lage score op deze schaal zijn emotioneel stabiel. Ze zijn tevreden met zichzelf en maken zich minder snel zorgen.

Openheid: is de mate waarin iemand openstaat voor nieuwe ervaringen. Mensen die hoog scoren op openheid zijn nieuwsgierig en fantasievol. Mensen die laag score op deze schaal houden zich liever bezig met feiten. Ze kiezen eerder voor het vertrouwde.

Het Big Five persoonlijkheidsmodel op de werkvloer

Het Big Five persoonlijkheidsmodel wordt ook veel gebruikt door HR professionals. Ze kunnen het bijvoorbeeld gebruiken bij de werving en selectie of bij het trainen en coachen van personeel. Het model geeft de adviseurs een indruk van iemands persoonlijkheid.

Door bijvoorbeeld te weten of iemand meer extravert of introvert is kun je bepalen in wat voor werkomgeving hij/zij zich het beste thuis zou voelen. Extraverte mensen zouden zich in een drukke werkomgeving goed op hun gemak voelen. Voor introverte mensen geldt dit juist niet. Voor het functioneren in het werk worden de eigenschappen consciëntieusheid en neuroticisme als meest bepalend gezien.