Wat is het Greiner model?
Het Greiner model is een groeimodel dat inzicht geeft in de fasen die groeiende organisaties doorlopen. Larry Greiner onderscheidde vijf verschillende fasen: creativiteit, leiderschap, delegeren, coördinatie en samenwerking. De overgang naar een volgende fase gaat volgens Greiner samen met weerstand, dit wordt de crisisperiode genoemd. In het Greiner model staan de grootte en de leeftijd van een organisatie centraal. Het model gaat ervan uit dat een organisatie door de jaren heen groeit.
De vijf fasen van het Greiner model
1. Groei door creativiteit: in deze fase gaat het om een relatief jong en klein bedrijf. De organisatiestructuur is plat en de medewerkers zijn erg betrokken. De organisatie groeit snel en wordt steeds complexer. Hierdoor onstaat de leiderschapscrisis. De ondernemer is niet in staat om de groeiende organisatie te managen.
2. Groei door leiderschap: de leiderschapscrisis wordt opgelost door het aannemen van topmanagers. Deze managers richten een middenmanagement in en zetten een nieuwe strategie uit. De zaken worden geformaliseerd en gestandaardiseerd. In deze fase onstaat de autonomiecrisis. Door de toegenomen regels voelt het middenmanagement zich ondergewaardeerd en ontevreden.
3. Groei door delegeren: om de autonomiecrisis op te lossen worden belangrijke taken aan het middenmanagement gedelegeerd. De middenmanagers krijgen de verantwoordelijkheid voor het behalen van de eigen doelstellingen. Er onstaat vaak een nieuwe structuur, zoals een divisiestructuur. Door deze structuur kan de controlecrisis ontstaan. Leidinggevende hebben het idee dat ze geen grip meer op de organisatie hebben.
4. Groei door coördinatie: om de controlecrisis op te lossen wordt de focus gelegd op het coördineren van de verschillende divisies. De leidinggevenden sturen vanaf een hoofdkantoor de verschillende divisies aan. Wanneer de leidinggevenden te veel macht nemen onstaat de bureaucratiecrisis.
5. Groei door samenwerking: om de bureaucratiecrisis op te lossen wordt de nadruk gelegd op het samenwerken tussen de verschillende afdelingen. Medewerkers hebben onderling veel contact in verschillende overleggroepen. Sociale controle en zelfdiscipline zijn belangrijke factoren. Door het vele overleggen kan er een overlegcrisis ontstaan.
De effectiviteit van het Greiner model
Met behulp van het Greiner model krijgt het management zicht op de effectiviteit van verschillende managementstijlen en organisatiestructuren. Iedere fase vraagt namelijk om een andere manier van leidinggeven en organisatiestructuur. Doormiddel van het Greiner model kan het management de juiste stijlen en structuren toepassen om problemen in een fase op te lossen en de organisatie te laten groeien.